Miyom embolizasyonu nedir?
Uterin Fibroid Embolizasyon(UFE) veya Uterin Arter Embolizasyonu(UAE) olarak da adlandırılan işlem, anjiografi salonunda rahmi besleyen atardamarlar üzerinden miyomu besleyen damarlara mikron kalınlığında partikül enjekte edilerek tıkanması ve miyomun yerinde ölmesini amaçlayan bir tedavi yöntemidir.
Miyom embolizasyonu kimlere uygulanabilir?
Miyom tedavisinde en etkin yöntem rahmin çıkarılmasıdır(histerektomi), ancak erken yaşta ve çocuk beklentisi olanlarda uygun değildir.
Miyomektomi operasyonu ise özellikle hamile kalmayı düşünen, bir veya birkaç adet cerrahi olarak kolay ulaşılır ve çıkarılabilir miyomlar için ideal tedavi yöntemidir. Ancak çok fazla miyomu bulunan hastalarda etkinliği düşmektedir, çıkarılabilir pozisyondaki iri miyomlar alınmakta, geride kalan küçük miyomlar zaman içerisinde büyüyerek tekrar miyom şikayetlerine neden olmaktadır.
Miyom embolizasyon tedavisinden en çok yarar gören hasta grup miyoma bağlı şikayetleri olup, cerrahi histerektomi veya miyomektomi ameliyatı olmak istemeyen hastalardır. Çünkü, embolizasyonda irili-ufaklı tüm miyomlara partiküller ulaştığından tüm miyomları aynı esnada tedavi etmek mümkündür.
Miyom embolizasyon işlemi nasıl yapılır?
-Miyom embolizasyonu anjiografi salonunda yapılır. Anjiografi masasına yatırılan hastada gerekli sterilizasyon koşulları sağlanır.
-Kasık düzeyine lokal anestezi uygulanması ardından kasık atardamarı(femoral arter) içerisine bir iğne yardımıyla kateter denilen borucuk yerleştirilir.
-Bu kateter skopi altında ekrandan takip edilerek ve gerektiğinde içerisinden damarı boyayacak opak madde verilerek rahim atardamarına kadar ilerletilir. Bu düzeyden yine opak madde enjeksiyonu yapılarak miyomu besleyen damarlar saptanır ve bu damarlara en yakın düzeye dek kateter ilerletilir.
-Katater doğru yere yerleştirildiğinden emin olduktan sonra, bu kateter içerisinden miyomu besleyen damarları tıkayacak olan mikron kalınlığındaki partiküller verilir.
-Miyomu besleyen damarların tam tıkanması sağlandıktan sonra ayn işlem bu kez karşı taraftaki rahim atardamarı üzerinden yapılır.
-Her iki tarafta işlem tamamlanınca damar içerisindeki kateter çekilerek dışarı alınır.
-Tüm bu işlemler sadece kasık bölgesinde yapılan lokal anestezi altında yapılır, genel veya epidural anestezi(belden uyuşturma) gerektirmez.
Miyom embolizasyonu sonrası hastada neler görülür?
İşlem bitiminde beslenmesi aniden kesilen miyomlar, rahimde doğum benzeri kasılmalara ve sancıya neden olurlar, bu nedenledir ki hasta işlem sonrası en az 24 saat gözetim altında tutularak gerektiğinde kuvvetli analjeziklerle ağrıları kesilir. Bununla birlikte, hafif ateş, bulantı-kusma, halsizlik, kan değerlerinde hafif değişiklikler görülebilir ki; bu durum “post-embolizasyon sendromu” olarak adlandırılır. İşlem sonrası görülebilecek bu şikayetler en yoğun ilk 24-48 saatte görülür, sonrasında gittikçe azalarak 1 hafta – 10 gün içerisinde kaybolur.
Miyom embolizasyonu sonrasında özellikle aşırı kanama ve buna bağlı kansızlık gibi şikayetler hızla düzelir, çoğunlukla hastalar ilk 1-2 ay içerisinde normal adet kanamalarını görürler. Ağrı ve bası bulgularına bağlı şikayetler de genelde 1-2 ay gibi sürede geriler.
Miyom embolizasyonu sonrası beklentiler nelerdir?
Miyom boyutlarında embolizasyon sonrası hacimsel küçülme, ilk 6 ayda %30-50 oranında görülürken, 1 yıl sonunda hacimsel küçülme %50-80 oranında gerçekleşmektedir. Bu süreci etkileyen miyom boyutu ve kanlanma paternidir. 10 cm üzeri miyomlar embolizasyon sonrası daha yavaş küçülme gösterir.
Miyom embolizasyonunun avantajları nelerdir?
-Miyom embolizasyonu doğru seçilmiş vakalarda etkin ve güvenilir bir tedavidir.
-Miyom embolizasyonu cerrahi bir tedavi olmayıp, hasta açısından kısa zamanda sonuçlandırabilen rahat ve etkin bir tedavidir.
-Miyom embolizasyonunun miyomektomi cerrahisine en büyük üstünlüğü, rahmin alınmasına gerek kalmadan irili-ufaklı tüm miyomlara etkili olmasıdır. Miyomektomi ameliyatında şikayete neden olan büyük miyomlardan bir veya birkaçı çıkarılırken, embolizasyonda tüm miyomlar etkilenerek yerinde küçülmeye başlar.
-Miyom embolizasyonunun rahim ve yumurtalıkların alınması operasyonuna avantajı ise, rahmin yerinde kalması ve doğurganlığın devam edebilmesidir. Yumurtalıklarla ilgili bir işlem olmadığı için de erken menapoz gibi bir durum söz konusu değildir.
-İşlem lokal anestezi altında yapılır, hasta uyanıktır ve işlemi ekrandan canlı olarak takip edebilir.
-İşlem sırasında ağrı, acı hissedilmez. İşlem sadece 0,5 cm genişlikte bir delikten gerçekleştirilir. Dikiş gerektiren herhangi bir işlem yoktur.
-İşlem bitiminde hastada olabilecek ağrıları kontrol etmek amacıyla 1 veya 2 gün hastanede yatış gerekir(ameliyatta hastanede kalış süresi 3-7 gün arasındadır).
-İşlem sonrası 3-5 gün içerisinde çok hafif rahatsızlıklar olsa da işe dönülebilir, tam olarak iyileşme ise yaklaşık 10 günlük bir süreçte olur.
-Miyoma bağlı şikayetler ve özellikle de hastaların sosyal yaşamını etkileyen aşırı kanama şikayeti genellikle 1 ay içerisinde düzelir.
-Miyoma bağlı aşırı kanama nedeniyle oluşan kansızlık(anemi), kanamanın durmasıyla birlikte birkaç ay içerisinde normale döner.
-Miyoma bağlı diğer şikayetlerde de 1 ay içerisinde belirgin düzelme olur.
-Miyomlara bağlı şikayetler hızla iyileşirken, miyomlarda hacimsel küçülme de zaman sürecinde kademeli olarak devam eder.